W roku 1949 z inicjatywy p. Józefa Kowalika powstała pierwsza drużyna piłkarska w miejscowości o nazwie "Kryspinów". Jednak jak wspominał p. Kowalik w piłkę kopano w Kryspinowie już od czasów okupacji. Oficjalnie jednak to właśnie rok 1949 przyjmuje się za datę powstania klubu z Kryspinowa, który w 1959 r. przyjął nazwę "Lotnik".
Powstanie klubu
Od 1949 roku rozgrywano cyklicznie spotkania z drużynami z okolicznych miejscowości: Olszanicy, Piekar, Bielan czy Balic z Jednostki Wojskowej. W początkowym okresie istnienia boisko sportowe do piłki nożnej znajdowało się "na skale" w sąsiedztwie kamieniołomu. Ze względu na pochyłość terenu i związane z tym trudności w należytym zagospodarowaniu terenu w 1959 r. postanowiono przenieść plac gry na pastwisko obok Państwowego Ośrodka Maszynowego, gdzie znajduje się do dnia dzisiejszego.
W latach 1949-1958 drużynę tworzyli: bramkarze - Mazur Jan, Kowalik Stanisław, Mazur Marian; obrońcy i pomocnicy - Poprawa Jan, Kozioł Stanisław, Poprawa Józef, Koszycki Jan, Kozioł Józef, Płatek Jan, Żelazny Jan, Górka Witold, Kowalik Józef, Kadula Stefan, Stefanek Stanisław; napastnicy - Koszycki Stanisław, Szwajda Władysław, Żelazny Marian, Sobesto Marian. Drużyna ta w 1952 roku pokonała "na skale" II-ligowy zespół CWKS Kraków 4:3.
Powstanie obecnie obowiązującej nazwy "Lotnik" datujemy na rok 1959, kiedy to zawodnicy z Kryspinowa trenowali w Jednostce Wojskowej w Balicach wraz z lotnikami. Owocem tej współpracy było przyjęcie nazwy Ludowy Zespół Sportowy w Kryspinowie. Skład Lotnika z okresu 1958-1968 wg. wspomnień Tadeusza Ludwikowskiego, króla strzelców w latach 1960-1963: Tatara Piotr, Kadula Mieczysław, Żelazny Jan, Ryszka Marian, Kapelak Kazimierz, Klita Tadeusz, Tatara Józef, Pająk Zbigniew, Ryszka Stanisław, Ludwikowski Tadeusz, Babiarz Piotr, Steczko Stanisław, Załęga I, Załęga II, Antończyk, Lorek Józef, Marchewczyk Kazimierz, Koczara Tadeusz, Płatek Jan, Wróbel Jan, Suski Adam. Kierownikiem drużyny był Kadula Kazimierz, a prezesem, dyrektor POM, Sternal Stanisław.
Powstanie obecnie obowiązującej nazwy "Lotnik" datujemy na rok 1959, kiedy to zawodnicy z Kryspinowa trenowali w Jednostce Wojskowej w Balicach wraz z lotnikami. Owocem tej współpracy było przyjęcie nazwy Ludowy Zespół Sportowy w Kryspinowie. Skład Lotnika z okresu 1958-1968 wg. wspomnień Tadeusza Ludwikowskiego, króla strzelców w latach 1960-1963: Tatara Piotr, Kadula Mieczysław, Żelazny Jan, Ryszka Marian, Kapelak Kazimierz, Klita Tadeusz, Tatara Józef, Pająk Zbigniew, Ryszka Stanisław, Ludwikowski Tadeusz, Babiarz Piotr, Steczko Stanisław, Załęga I, Załęga II, Antończyk, Lorek Józef, Marchewczyk Kazimierz, Koczara Tadeusz, Płatek Jan, Wróbel Jan, Suski Adam. Kierownikiem drużyny był Kadula Kazimierz, a prezesem, dyrektor POM, Sternal Stanisław.
Lata 70. i 80.
Skład drużyny z okresu 1968-1973: Lewinger Andrzej, Bil Kazimierz, Pyla Stanisław, Steczko Stanisław, Mitana Jan (kapitan), Kozioł Stefan, Mitana Kazimierz, Białas Andrzej, Ryszka Jan, Ludwikowski Tadeusz, Koczara Tadeusz, Pyla Józef, Kozioł Tadeusz, Lorek Józef, Pyla Jan, Szwajda Stanisław, Kadula Stefan, Szewczyk Antoni, Nostkiewicz Ryszard. Funkcję kierownika drużyny sprawował wówczas Sobesto Kazimierz.
(fot.4) Mecz derbowy z drużyną "Płomienia" Cholerzyn
Skład drużyny z okresu 1973-1980: bramkarze - Szewczyk Antoni, Majcherek Józef, Kadula Stefan, Kadula Stanisław; obrońcy i pomocnicy: Pyla Stanisław, Mitana Jan (kapitan), Mitana Kazimierz, Koczara Tadeusz, Pyla Józef, Kadula Jan, Mazur Andrzej, Kadula Józef, Jaskowski Stanisław, Ryszka Jan, Mazur Władysław, Ryszka Kazimierz, Rospond Stefan, Nostkiewicz Zbigniew, Sternal Henryk, Grzybek Zbigniew, Wędzicha Andrzej, Mitana Andrzej, Zaba Bogdan; napastnicy - Raputa Kazimierz, Pyla Jan, Sadko Czesław, Nostkiewicz Ryszard, Szopa Jan, Klita Marian, Sobesto Marek, Knap Andrzej. Kierownikami drużyny w tym okresie byli: Nostkiewicz Kazimierz, Ryszka Jan, Żaba Stanisław, Sadko Czesław, Szopa Jan.
(fot.5) Przerwa w trakcie meczu; od lewej: Sadko Czesław, Pyla Józef, Mitana Jan, Kadula Józef, na dole: Pyla Jan
Drużyna ta wielokrotnie reprezentowała barwy Państwowego Ośrodka Maszynowego w Kryspinowie, zdobywając wiele pucharów na Olimpiadach Zakładowych w Opatkowicach, Brzesku, Kleczy, Kopalinach, Osieku, Proszowicach czy samym Kryspinowie. W roku 1975 wywalczyła po raz pierwszy w historii awans do klasy B, grając w niej przez dwa sezony.
(fot.6) Piłka w siatce rywali Lotnika
Po kilku latach spędzonych na najniższym szczeblu rozgrywkowym, w sezonie 1983/84 Lotnik ponownie wywalczył awans do klasy B, jednak po trzech sezonach spędzonych na B-klasowych boiskach do klubu zajrzało widmo spadku. W sezonie 1984/85 założono po raz pierwszy w historii LZS Lotnik drużynę rezerw, grającą przez dwa sezony w klasie C, której prowadzenia podjął się Szopa Jan. Skład drużyny z okresu 1980 - 1990: bramkarze - Kadula Stanisław, Nostkiewicz Ryszard, Grzesiak Kazimierz, Majcherek Bogusław; obrońcy i pomocnicy - Cieśla Franciszek, Rózycki Kazimierz, Wędzicha Andrzej, Mitana Andrzej, Grzesiak Jan, Kańka Jan, Rożek Ryszard, Habas Dariusz, Hyla Krzysztof, Zyznawski Bogusław, Kadula Jerzy, Klita Krzysztof, Koszycki Bogdan, Koszycki Jan, Michalak Bogusław, Żelazny Jacek, Kadula Krzysztof, Bulda Janusz, Kadula Andrzej, Sala Stefan, Majcherek Edward, Kowalik Józef, Kadula Bogusław, Mazur Władysław, Bator Jan; napastnicy - Koszycki Andrzej, Koszycki Ryszard, Koszycki Stanisław, Żaba Bogusław, Mitana Jacek, Kozioł Janusz, Żabicki Marek, Korzeniak Krzysztof, Sobesto Marek, Koszycki Kazimierz. Kierowaniem drużyna zajmowali się: Kadula Mieczysław, Wąsik Jan, Kadula Stefan, Żaba Bogusław.
W latach 1990 - 1994 pieczę nad drużyną sprawował Cieśla Franciszek, a drużyna tułała się "w ogonach" klasy C. Byli to jednak młodzi chłopcy, którzy w większości wkrótce mieli zapoczątkować nową erę w historii Klubu. Drużynę tworzyli wówczas: bramkarz - Rafał Despet; obrońcy i pomocnicy - Abrycki Jacek, Duszyk Mateusz, Górka Grzegorz (kapitan), Grzesiak Krzysztof, Habas Dariusz, Jarosz Zenon, Kadula Krzysztof I, Karcz Mirosław, Michalak Bogdan, Stefanek Paweł, Mitana Maciej, Karcz Franciszek, Duchnik Daniel; napastnicy - Koszycki Stanisław, Prorok Rafał, Sadko Marcin, Żelazny Krzysztof, Korzeniak Krzysztof, Morys Roman, Kadula Krzysztof II.
(fot.7) Drużyna Lotnika przed meczem z TS Kliny, październik 1993r.
Lata 90. pod rządami Prezesa Sadko, zwieńczone historycznym awansem do klasy A
Wiosną 1995 roku stery nad Klubem przejął Czesław Sadko. Drużyna prowadzona przez Andrzeja Olejarza po rundzie jesiennej plasowała się na 10 pozycji w klasie C, by po niezywkle udanej rundzie rewanżowej awansować po raz trzeci w historii szczebel wyżej. Skład drużyny, która dokonała awansu w sezonie 1994/95: bramkarz - Despet Rafał; obrońcy - Kadula Krzysztof I, Prorok Rafał, Grzesiak Krzysztof, Koszycki Stanisław, Adamczyk Marek, Rataj Krzysztof, Górka Grzegorz; pomocnicy i napastnicy - Karcz Mirosław, Kowalik Paweł, Stefanek Paweł, Habas Dariusz, Kadula Krzysztof II, Żelazny Krzysztof, Sadko MArcin, Morys Roman. W nagrodę drużyna wyjechała na wycieczkę do Zakopanego.
Po dziesięciu latach Lotnik znów wraca do rozgrywek w klasie B. W pierwszym sezonie drużyna plasuje się na bezpiecznej 8. pozycji. W Pucharze Polski Lotnik kolejno pokonuje "Skalankę", "Nadwiślan" Kraków oraz "Zieleniczankę" i w 1/8 spotyka się z III-ligową "Garbarnią" Kraków, od której otrzymuje srogą lekcję 9:0. Po sezonie zespół odbywa wycieczkę do Łańcuta, gdzie przy kibice Lotnika przy drzewie szczęścia, znajdującym się w kompleksie pałacowym, proszą o dotychczas nieosiągalny awans do klasy A.
Marzenia stają się faktem w sezonie 1996/97. I znów powtarza się scenariusz sprzed dwóch lat. Po jesieni Lotnik zajmuje 6 miejsce w tabeli. Wiosna przynosi stopniowe awanse w tabeli. Przed decydującym, ostatnim meczem w sezonie z Iskrą Krzęcin, Lotnik zajmuje w tabeli 3. miejsce premiowane awansem, w Gazecie Krakowskiej ukazuje się artykuł, że drużyna z Kryspinowa została rozlosowana do baraży. Całe zamieszanie kończy się szczęśliwie dla naszego Klubu i po remisie w ostatniej kolejce Lotnik po raz pierwszy w 47-letniej historii awansuje do klasy A! Do awansu przyczynili się następujący zawodnicy: bramkarz - Despet Rafał, obrońcy - Prorok Rafał (kapitan), Rataj Krzysztof, Korzeniak Krzysztof, Grzesiak Krzysztof, Kadula Krzysztof I, Górka Grzegorz, Koszycki Stanisław; pomocnicy i napastnicy: Kalczyński Piotr, Witanowski Ryszard, Karcz Franciszek, Piech Sebastian, Żelazny Krzysztof, Kowalik Paweł, Sadko Marcin, Morys Roman (król strzelców - 21 bramek). Funkcję trenera nadal sprawował Olejarz Andrzej, a kierownikiem drużyny był Koszycki Kazimierz. Udany sezon Lotnik pieczętuje zdobyciem Pucharu Wójta Gminy Liszki, po czym wyrusza na wycieczkę do Czorsztyna i Nidzicy. W Pucharze Polski po rozgromieniu "Polonii" Więcławice 7:0, Lotnik musi uznać wyższość IV-ligowego "Świtu" Krzeszowice, z którym doznaje srogiej porażki 5:0.
Sezon ten jest równie przełomowy, jeżeli chodzi o struktury prawne Klubu. Dzięki staraniom działaczy dochodzi do podpisania aktu materialnego na mocy którego teren i boisko sportowe z drogą dojazdową staje się własnością Ludowego Klubu Sportowego Lotnik Kryspinów, który w roku poprzednim ewoluował z Ludowego Zrzeszenia Sportowego. Należy nadmienić, że w roku 1994 na gruntach gdzie znajdowało się boisko piłkarskie planowano utworzyć osiedle domków jednorodzinnych.
Ponadto założona zostaje drużyna juniorów, nad którą pieczę obejmuje Koszycki Kazimierz. Drużyna ta przez 2 sezony występuje w klasie A, by po skończeniu przez większość zawodników wieku juniora, zarząd Klubu podjął decyzję o zgłoszeniu do rozgrywek seniorów w klasie C drużyny rezerwowej.
Po dziesięciu latach Lotnik znów wraca do rozgrywek w klasie B. W pierwszym sezonie drużyna plasuje się na bezpiecznej 8. pozycji. W Pucharze Polski Lotnik kolejno pokonuje "Skalankę", "Nadwiślan" Kraków oraz "Zieleniczankę" i w 1/8 spotyka się z III-ligową "Garbarnią" Kraków, od której otrzymuje srogą lekcję 9:0. Po sezonie zespół odbywa wycieczkę do Łańcuta, gdzie przy kibice Lotnika przy drzewie szczęścia, znajdującym się w kompleksie pałacowym, proszą o dotychczas nieosiągalny awans do klasy A.
Marzenia stają się faktem w sezonie 1996/97. I znów powtarza się scenariusz sprzed dwóch lat. Po jesieni Lotnik zajmuje 6 miejsce w tabeli. Wiosna przynosi stopniowe awanse w tabeli. Przed decydującym, ostatnim meczem w sezonie z Iskrą Krzęcin, Lotnik zajmuje w tabeli 3. miejsce premiowane awansem, w Gazecie Krakowskiej ukazuje się artykuł, że drużyna z Kryspinowa została rozlosowana do baraży. Całe zamieszanie kończy się szczęśliwie dla naszego Klubu i po remisie w ostatniej kolejce Lotnik po raz pierwszy w 47-letniej historii awansuje do klasy A! Do awansu przyczynili się następujący zawodnicy: bramkarz - Despet Rafał, obrońcy - Prorok Rafał (kapitan), Rataj Krzysztof, Korzeniak Krzysztof, Grzesiak Krzysztof, Kadula Krzysztof I, Górka Grzegorz, Koszycki Stanisław; pomocnicy i napastnicy: Kalczyński Piotr, Witanowski Ryszard, Karcz Franciszek, Piech Sebastian, Żelazny Krzysztof, Kowalik Paweł, Sadko Marcin, Morys Roman (król strzelców - 21 bramek). Funkcję trenera nadal sprawował Olejarz Andrzej, a kierownikiem drużyny był Koszycki Kazimierz. Udany sezon Lotnik pieczętuje zdobyciem Pucharu Wójta Gminy Liszki, po czym wyrusza na wycieczkę do Czorsztyna i Nidzicy. W Pucharze Polski po rozgromieniu "Polonii" Więcławice 7:0, Lotnik musi uznać wyższość IV-ligowego "Świtu" Krzeszowice, z którym doznaje srogiej porażki 5:0.
Sezon ten jest równie przełomowy, jeżeli chodzi o struktury prawne Klubu. Dzięki staraniom działaczy dochodzi do podpisania aktu materialnego na mocy którego teren i boisko sportowe z drogą dojazdową staje się własnością Ludowego Klubu Sportowego Lotnik Kryspinów, który w roku poprzednim ewoluował z Ludowego Zrzeszenia Sportowego. Należy nadmienić, że w roku 1994 na gruntach gdzie znajdowało się boisko piłkarskie planowano utworzyć osiedle domków jednorodzinnych.
Ponadto założona zostaje drużyna juniorów, nad którą pieczę obejmuje Koszycki Kazimierz. Drużyna ta przez 2 sezony występuje w klasie A, by po skończeniu przez większość zawodników wieku juniora, zarząd Klubu podjął decyzję o zgłoszeniu do rozgrywek seniorów w klasie C drużyny rezerwowej.
Klasa A. i 50-lecie Klubu
Pierwszy mecz ligowy w klasie A to spotkanie z drużyną prowadzoną przez wielokrotnego reprezentanta Polski, Andrzeja Iwana - "Spartakiem" Wielkanoc-Gołcza zremisowany na naszym boisku 1:1. Na koniec sezonu Lotnik plasuje się na bezpiecznej 11. pozycji, jedno "oczko" przed Kmitą Zabierzów. Po raz drugi z rzędu Lotnik zdobywa również trofeum Wójta Gminy Liszki na boisku. W I Turnieju Halowym o Puchar Wójta Gminy Liszki plasuje się na drugiej pozycji, by na kolejne 10 rozgrywek w następnych latach jeszcze tylko raz ustąpić miejsca na najwyższym stopniu podium innej drużynie z naszej gminy. W Pucharze Polski nasza drużyna odpada ponownie po meczu ze "Świtem" Krzeszowice przegranym 0:1. Rezerwy w rozgrywkach klasy C zajmują 12. miejsce w stawce 14 zespołów. Skład drużyny rezerw: bramkarze - Kozioł Łukasz, Wyroba Krzysztof; obrońcy - Rataj Krzysztof, Kozioł Janusz (kapitan), Adamczyk Marek, Koszycki Stanisław, Korzeniak Krzysztof, Lelek Tadeusz, Stachura Mirosław, Kadula Andrzej, Sternal Paweł; pomocnicy i napastnicy - Suchan Paweł, Matysik Daniel, Sadko Paweł, Poprawa Paweł, Wlazło Piotr, Jarosz Michał, Bil Sławomir, Tarnowski Paweł, Stępalski Ryszard, Cieśla Kazimierz.
Do drugiego sezonu w klasie A zespół przystępuje pod wodzą nowego trenera, Jacka Kokoszki, kończąc rozgrywki na 7. miejscu. Śladem pierwszej drużyny podąża również rezerwa, która w ostatecznym rozrachunku plasuje się na adekwatnej pozycji w klasie C.
Na rok 1999 przypada jubileusz 50-lecia LKS Lotnik. Obchody inauguruje halowy turniej rozegrany w hali "Gościbii" Sułkowice, w którym udział wzięły drużyny: IV-ligowych "Karpat" Siepraw, III-ligowego "Niedźwiedzia", "Węgrzcanki" występującej w klasie okręgowej oraz gospodarz turnieju, Lotnik. W halowym turnieju gminnym, którego organizatorem również jest nasz Klub, Lotnik pozostawia za plecami wszystkie ekipy, tryumfując z kompletem zwycięstw. Główne obchody jubileuszu przypadają na 11 lipca. Na boisku w Kryspinowie odbywa się uroczysta gala, gdzie uhonorowani zostają najbardziej zasłużeni w historii Klubu działacze, zawodnicy oraz trenerzy. Decyzją Prezydium Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Krakowie, z okazji 50-lecia Klubu odznaczeni Złotą Honorową Odznaką LZS zostali działacze: Kadula Kazimierz, Kowalik Józef, Kadula Mieczysław, Kozioł Józef, Mitana Jan, Nostkiewicz Kazimierz, Płatek Jan, Raputa Stanisław, Ryszka Marian, Ryszka Jan, Sobesto Marian, Ludwikowski Tadeusz, Pyla Józef, Wąsik Jan, Żaba Stanisław, Żaba Bogusław, Cieśla Franciszek, natomiast Srebrną Odznaką LZS: Mitana Kazimierz, Kadula Józef, Olejarz Andrzej, Ryszka Stanisław, Pyla Stanisław, Szopa Jan. Całość poprzedza msza święta w Kościele Parafialnym w Liszkach, a na boisku rozegrane zostają cztery spotkania: Lotnik II - Redakcja Dziennika Polskiego 0:2, Oldboje Lotnika - Reprezentacja Gminy Liszki 0:2, Lotnik I - KS Podgórze (Mistrz Polski w kobiecej piłce nożnej) 2:2, Lotnik I - Liszczanka Liszki 1:2. Oprawie zawodów towarzyszy miła atmosfera, obecni są również przedstawiciele KOZPN, Rady Wojewódzkiej LZS, Gminy Liszki oraz zaprzyjaźnionych klubów, którzy na ręce urzędującego prezesa Czesława Sadko składają gratulacje i życzenia dalszego rozwoju. Sam prezes marzy, by w miejscu, gdzie na 50-lecie rozłożona była scena powstał murowany pawilon klubowy.
Na rok 1999 przypada jubileusz 50-lecia LKS Lotnik. Obchody inauguruje halowy turniej rozegrany w hali "Gościbii" Sułkowice, w którym udział wzięły drużyny: IV-ligowych "Karpat" Siepraw, III-ligowego "Niedźwiedzia", "Węgrzcanki" występującej w klasie okręgowej oraz gospodarz turnieju, Lotnik. W halowym turnieju gminnym, którego organizatorem również jest nasz Klub, Lotnik pozostawia za plecami wszystkie ekipy, tryumfując z kompletem zwycięstw. Główne obchody jubileuszu przypadają na 11 lipca. Na boisku w Kryspinowie odbywa się uroczysta gala, gdzie uhonorowani zostają najbardziej zasłużeni w historii Klubu działacze, zawodnicy oraz trenerzy. Decyzją Prezydium Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Krakowie, z okazji 50-lecia Klubu odznaczeni Złotą Honorową Odznaką LZS zostali działacze: Kadula Kazimierz, Kowalik Józef, Kadula Mieczysław, Kozioł Józef, Mitana Jan, Nostkiewicz Kazimierz, Płatek Jan, Raputa Stanisław, Ryszka Marian, Ryszka Jan, Sobesto Marian, Ludwikowski Tadeusz, Pyla Józef, Wąsik Jan, Żaba Stanisław, Żaba Bogusław, Cieśla Franciszek, natomiast Srebrną Odznaką LZS: Mitana Kazimierz, Kadula Józef, Olejarz Andrzej, Ryszka Stanisław, Pyla Stanisław, Szopa Jan. Całość poprzedza msza święta w Kościele Parafialnym w Liszkach, a na boisku rozegrane zostają cztery spotkania: Lotnik II - Redakcja Dziennika Polskiego 0:2, Oldboje Lotnika - Reprezentacja Gminy Liszki 0:2, Lotnik I - KS Podgórze (Mistrz Polski w kobiecej piłce nożnej) 2:2, Lotnik I - Liszczanka Liszki 1:2. Oprawie zawodów towarzyszy miła atmosfera, obecni są również przedstawiciele KOZPN, Rady Wojewódzkiej LZS, Gminy Liszki oraz zaprzyjaźnionych klubów, którzy na ręce urzędującego prezesa Czesława Sadko składają gratulacje i życzenia dalszego rozwoju. Sam prezes marzy, by w miejscu, gdzie na 50-lecie rozłożona była scena powstał murowany pawilon klubowy.
W artykule użyto fragmenty "Kroniki Lotnika" prowadzonej przez p. Czesława Sadko.
